“En tot zover de reportage van Frans de Boer over de overlast in Tanzania door lesbische bavianen. We gaan het over iets heel anders hebben, …”.
Zo begin ik tijdens mediatrainingen elk oefeninterview van het type ‘live in de studio’. De reacties zijn heel verschillend: woensdag had ik weer eens een gevalletje ‘slappe lach’. Dat is altijd leuk, maar gebeurt niet vaak. De meeste deelnemers hebben wel last van opkrullende mondhoeken, maar corrigeren snel. Een enkeling weet zijn gezicht stoïcijns in de plooi te houden. Want lachen is natuurlijk zeer ongepast, er vallen jaarlijkse vele slachtoffers bij dit prangende (OK, fictieve) probleem.
Flauw natuurlijk, maar het dient een leerdoel: verzamel zoveel mogelijk informatie voor je aan een interview begint.
Niels en Sandra
Mijn collega’s en ik doen momenteel met regelmaat mediatrainingen binnen de TU Delft, waarbij mijn vaste rol die van de journalist is. Dat is mijn vak niet, maar na de bijzondere diersoort ‘journalist’ jaren in het wild te hebben bestudeerd doe ik een aardige “Niels Heithuis, BNR” (twinkeloogje), een redelijke ‘Sandra Schuurhof, RTL” (ongeduldig) en een acceptabele “Sven Kokkelmans” (indringende vraag).
Bovendien gaat het niet om de vraag, maar om wat je er als geïnterviewde mee doet.
Nooit nooit nooit
Toch is het belangrijkste doel van de training niet om de deelnemers te leren hoe ze goed een interview moeten ‘doorstaan’, maar vooral om ze te laten zien hoe belangrijk voorbereiding is. En dan vooral: vooraf zoveel mogelijk informatie te verzamelen.
“Geef nooit nooit nooit zomaar een interview” is een belangrijke boodschap. Waarna vrijwel alle deelnemers bij de ‘overval’, een kwartiertje later, gewoon netjes de vragen van de Radio 1 verslaggever gaan beantwoorden.
Wietplantage
Dat riedeltje is intussen ook vast prikl geworden, met regelmatig hilarisch resultaat: “werkt u hier? / wat doet u? / kent u persoonx? (waarbij persoonx een sympathieke, hooggeplaatste leidinggevende is) / wat vindt u van hem? / aardig? / betrouwbaar…?
En nadat de geïnterviewde uitgebreid de loftrompet heeft gestoken, volgt het bommetje: ‘Had u al gehoord dat hij is gearresteerd wegens vreselijkedaad ?” (waarbij vreselijkedaad bijvoorbeeld een wietplantage in de kelder is, of koffer vol achterovergedrukt onderzoeksgeld).
Succes gegarandeerd.
Leermomentje
Het is natuurlijk een beetje gemeen (en toegegeven, daar heb ik best lol in), maar als leermoment werkt het als een trein: zorg dat je voor een interview inzicht hebt in ‘aanleiding en context’. Het minimum wat je in zo’n geval moet vragen is: “wie bent u en waarom wilt u dat weten?”. Dat vergeet je na deze uitglijer nooit meer. En daarbij spreek ik uit eigen ervaring. 😳
Informatie
En dat is ook het leerdoel van de lesbische bavianen: het belangrijkste bij een interview is zoveel mogelijk informatie verzamelen en achterhalen wat de journalist al weet en wat hij/zij van jouw verwacht, zodat je goed voorbereid in de arena verschijnt. Voorkom zoveel mogelijk verrassingen, en daar hoort ook iets simpels bij als “waar gaat dat vorige item over?”.
Michel
PS: ik heb maar eens nagekeken of er eigenlijk wel bavianen leven in Tanzania. Dat blijkt inderdaad het geval. Het betreft de Gele en de Groene Baviaan. Bij de gele baviaan komt homoseksueel gedrag voor bij 17-24 procent van de puberbavianen, gelijk verdeeld over beide sekses. Bij oudere bavianen nog bij 10%, meer bij mannelijke dan vrouwelijke exemplaren (2:1). Over specifieke overlast heb ik niets kunnen vinden… 😉
Michel
Photo by Alex Person on Unsplash
