Hoe bel ik een journalist? Tien praktische tips

Ook na twaalf jaar persvoorlichterschap moet ik nog wel even een drempel over voor ik een journalist opbel (ik ben niet de enige, geef het maar toe, collega’s ;->). Het geeft je toch een beetje een opdringerig gevoel.
Bovendien wil je als voorlichter niet worden ingedeeld in het leger ‘nabelmeisjes’, de PR-variant van telemarketing: na het versturen van een persbericht de journalist bellen om na te gaan of ie het persbericht wel heeft gelezen. Net zo populair op redacties als een ’aanbieding’ van een telecomprovider tijdens de spaghetti (en helaas zonder belmeniet-register).

Maar ja. Zeker op de grote nieuwsredacties van Radio/TV is de kans dat ze je persbericht ook echt zien, in de praktijk vrij klein, dus het loont zeker de moeite om even te bellen als je het gevoel hebt dat je een goed verhaal voor ze hebt.

Maar hoe? Hieronder tien tips. Trucs zou ik ze niet willen noemen, het is meer ‘natuurlijk gedrag’ waarvan ik in de loop der jaren heb geleerd dat het me goed helpt om verhalen onder de aandacht te krijgen, maar vooral ook goede relaties met journalisten op te bouwen. In willekeurige volgorde:

 Bel journalisten ook eens als je in de verte leuk nieuws ziet aankomen en pols gewoon eens wat ze er van vinden.

1. Journalisten denken best graag even met me mee over mijn nieuwsverhalen, en ik stel hun mening op prijs. Als ze er wat in zien, heb ik hun aandacht alvast en kan ik het eventueel nog een beetje bijschaven. Zo niet, dan heb ik weer iets geleerd
   voor de volgende keer.
2.  Timing is everything.
   Bel je te vroeg, dan is de journalist nog drukdruk met een ander verhaal. Bel je te laat dan zit de planning vol en heeft het geen zin meer. Er is geen gouden regel, maar grof gezegd: ik bel nieuwsredacties twee dagen van te voren.
3.  Bel altijd “iemand”.
   Zelf bel ik natuurlijk het liefst een bekende journalist op de redactie, maar ook als die persoon er niet is heb je een heel ander startpunt ‘
4.  Weet je verhaal in 30 seconden te vertellen, maar liefst niet meteen.
   Als ik een bekende aan de lijn heb maakt bijpraten op het menselijke vlak het werk in ieder geval een stuk plezieriger, en waarschijnlijk ook effectiever. Bij vage bekenden refereer ik vaak even aan een eerdere (succesvolle) samenwerking, dan hebben ze een idee over het soort verhaal dat je kwijt wilt. Het helpt, en het is voor iedereen gewoon leuker.
5.  Zet niet alles in je persbericht.
   Dat geeft je de gelegenheid om even bellen om hem/haar te wijzen op iets extra’s. Dat werkt vooral goed bij TV: vertellen dat iets er bijzonder mooi uitziet, of op een bepaalde manier spannend in beeld gebracht kan worden, is de ideale reden om een redactie even te bellen. Maar het kan ook een interessant(e) parallel, deskundige of feitje zijn.
6.  Pitch gerust simultaan.
   Je kunt hetzelfde verhaal gerust bij NOS, RTL en HvNL insteken, maar het helpt om het niet met precies dezelfde insteek te doen. Waar je bijv. een medische technologie bij RTL kunt draaien met een arts en een ingenieur, heb je bij HvNL per se een patiënt nodig. Het moet wel zo zijn dat de uitzendingen op dezelfde dag vallen, anders heb je ruzie. In de politiek of met explosief nieuws is het anders, maar verder: vergeet scoops en exclusiviteit. Breng ze een leuk verhaal, en als het nieuws is, maakt het journalisten vaak niet uit of het ook elders te lezen/zien is. Ze worden vaker boos omdat ze het niet OOK hadden, is mijn ervaring (en terecht): als publieke instantie behoor je alle media gelijk te bedienen.
7.  Help eens een journalist als je er geen belang bij hebt.
   Soms krijg je vragen waarvan je weet dat een andere organisatie er zichtbaarheid aan gaat overhouden. Dan kan je afhaken (niet jouw zaak), maar je kunt ook even je best doen om de journalist toch goed verder te helpen. Het levert je geen PR op, maar wel een nieuwe vriend. Gezien de verbaasde reacties die ik vaak krijg als ik dat doe, gebeurt dit zelden.
8.  Neem altijd de telefoon op als een journalist belt.
   Een van mijn standaardzinnen is intussen: ‘oh, 035, die neem ik even’. Maakt me niet uit hoe belangrijk de vergadering is, hoe laat het is of dat het weekend is. Daar ben ik voor. Maar vooral: als jij luistert als zij bellen, doen zij het ook als jij belt.
9.  Pitch geen verhalen waar je zelf niet in gelooft.
   Uiteindelijk is je geloofwaardigheid je belangrijkste bezit en je ligt zo bij de nabelmeisjes (figuurlijk). Mijn favoriete
   lakmoesproef is of ik er over zou beginnen op een feestje. 
10. Geef af en toe achteraf feedback en durf kritisch te zijn.
    Je mag best opbouwende kritiek leveren, tips, suggesties achteraf. Uiteraard moet je de rol van de journalist respecteren (en dat is niet: jouw ronkende PR-verhaal opschrijven), maar door inhoudelijk in discussie te gaan, versterk je je meerwaarde voor de journalist. Dat doe ik wel alleen als ik ook echt iets inhoudelijk zinnigs te melden heb.