Nog een tip voor een vliegende start in een interview: begin altijd met een goed voorbeeld, en maak aan de hand van dat voorbeeld je punt. Dat klinkt nogal voor de hand liggend, maar toch hebben veel mensen -en vooral wetenschappers- in de praktijk de neiging eerst een abstract verhaal te vertellen: je schetst de context, je maakt je punt, en ter illustratie geef je een voorbeeld – als er nog tijd is. Maar de aandacht ben je dan meestal allang kwijt.
Omdraaien
Wetenschappers zijn gewend hun verhaal op te bouwen zoals ze ook publicaties schrijven: inleiding, resultaten, conclusies. De Pavlovreactie van een persvoorlichter op een universiteit als een wetenschapper zelf een conceptpersbericht heeft geschreven: eerst de volgorde van de alinea’s omdraaien. De laatste moet eerst. En daarna pas redigeren. Wetenschappers schrijven de conclusies achteraan, voorlichters vooraan (ja, er zijn uitzonderingen).
Iconen
Bij interviews speelt iets vergelijkbaars. Zo sprak ik laatst een deskundige die stelde dat bestuurders vaak op verkeerde gronden besluiten nemen over grote infrastructurele icoonprojecten. Vaak wordt er bij zulke projecten te vaak alleen gekeken naar de uitstraling, en te weinig naar het effect op de stad door het gebruik. Daarvoor is een dialoog met de stad nodig, en het zoeken naar draagvlak voor de bredere inbedding van zo’n project. ….
…. ik ben je aandacht kwijt, he, lezer?
Ik probeer het nog een keer:
Zo sprak ik laatst een deskundige die stelde dat elke stad zijn ‘Sydney Opera House’ wil, maar zichzelf vaak opzadelt met een mislukt halfafgebouwd kasteel (Almere). Een Iconisch Project is pas een iconisch project als het niet alleen als ‘beeldmerk’ van de stad gaat werken en het imago van de stad mede bepaalt, maar dat ook zorgt voor nieuwe restaurants, winkels en stijgende vastgoedprijzen rondom een eerder achtergesteld stadsdeel. Een stad die ook zijn ‘Opera House’ wil, zal dus heel goed moeten kijken hoe zo’n project past in de bredere stadsontwikkeling en daarvoor draagvlak in de stad moeten ontwikkelen…
….. en nu ben je er nog wel, niet?
Emotie
Je voorbeeld moet EERST. Het voorbeeld is wortel, ik kan me er onmiddellijk iets bij voorstellen. Ik heb een emotie bij het prachtige Opera House in Sydney (wow), en ik heb een emotie bij het mislukte kasteel langs de A6 (tjongejonge). En daarna wil ik weten hoe het zit. Waarom de een succes is en de ander niet. Kom maar door met je onderzoek. Doe je dat andersom, dan pak je mijn interesse niet. Ik ben afgeleid, ik zit naar mijn Twitter timeline te kijken. Pas bij het horen van Sydney Opera House denk ik ‘He, wat??’ en ga ik opletten. Maar dan heb ik je boodschap dus compleet gemist.
‘Behulpzaam’ concretiseren
En niet alleen krijg je je boodschap niet over de bühne, je krijgt nog een ander probleem als je je voorbeeld achteraan zet: de journalist gaat proberen het verhaal voor jouw te concretiseren, om het voor de luisteraar begrijpelijker en interessanter te krijgen. ‘Dus u bedoelt bijvoorbeeld het Cultuurpaleis in Den Haag?’. Voor je het weet zit je verstrikt in de bestuurlijke details van een project dat je nou net niet hebt onderzocht, is je structuur weg en krijg je je boodschap helemaal niet meer over de bühne.
Open vraag
‘Voorbeeld eerst’ heeft nog een bijkomend voordeel: Je kunt vrijwel elke open vraag beantwoorden met een variant van ‘Een mooi voorbeeld van een geslaagd iconisch project vind ik het Sydney Opera House, want…’. En dat geeft je de ruimte voor een krachtig eerste antwoord.
Michel
